Theo số liệu, đến năm 2011, bệnh bụi silic trong phổi chiếm 74,40% trên 27.246 trường hợp mắc bệnh nghề nghiệp của Việt Nam, Cao nhất trong 28 nghề nghiệp được bảo hiểm ở nước ta hiện nay, Bệnh này là do hít một lượng lớn bụi silic trong thời gian dài thường từ 5 năm trở lên

Bụi silic là gì?

• Là Silic tinh thể tự do SiO2 là khoáng chất rất nhiều trong lớp vỏ trái đất.
• Được hình thành trong cát, các loại đá lửa, sa thạch, granite, đá phiến, kim loại, quặng than,…
• Nếu tiếp xúc nhiều trong thời gian dài sẽ gây bệnh, đặc biệt là bệnh phổi silic

Những công việc thường xuyên tiếp xúc với bụi

• Công việc đúc phải tiếp xúc với bụi cát khuôn, làm sạch vật đúc
• Đẽo mài đá, khai thác quặng có chứa tinh thể silic tự do
• Tán nghiền, sàng quặng đá chứa tinh thể silic tự do
• Khai thác quặng đá có chứa silic tự do
• Sản xuất, chế biến đồ gốm, gạch chịu lửa, thủy tinh
• Làm sạch hoặc làm nhẵn vật bằng tia cát

Các loại bệnh thường gặp

1. Lao phổi
2. Viêm phổi
3. Tràn khí màng phổi, viêm mủ màng phổi, khí thủng phổi
4. Viêm phế quản, giãn phế quản
5. Hoại tử vô khuẩn
6. Tim đập nhanh, tim giãn nở, suy tim tổn thương mạch vành
7. Tử vong

Dấu hiệu nhận biết bị nhiễm bệnh

• Tiếp xúc với bụi có nồng độ, kích thước hạt, số lượng, hàm lượng SiO2 vượt quá giới hạn
• Thời gian tiếp xúc với bụi silic ít nhất 5 năm
• Khó thở khi gắng sức, tắc nghẽn phổi, đau tức ngực, hội chứng hạn chế
• Ho và khạc đờm: Ho và khạc đờm là triệu chứng viêm phế quản
• Thể trạng bệnh nhân giảm sút
• Khạc đờm đen: Đờm đen, lỏng, gặp ở công nhân mỏ than
• Đau ngực: là dấu hiệu hay gặp, thường đau ở vùng đáy phổi
• Hình ảnh X-quang có tổn thương, có hạt silicon

Cách phòng ngừa bụi silic

1. Biện pháp cá nhân

• • Đeo khẩu trang, đồ bảo hộ khi làm việc
  • Dùng mặt nạ lọc bụi nhẹ, hít thở dễ dàng, tránh cọ xát, vật liệu làm mặt nạ không gây dị ứng, kích thích da

2. Biện pháp y tế

• • Kiểm tra môi trường lao động định kỳ
  • Tổ chức khám định kỳ hàng năm cho người lao động
  • Khám định kỳ 6 tháng một lần đối với nơi có hàm lượng SiO2 cao, công nhân làm sạch, phun cát đánh bóng, xay khoáng sản.

3. Biện pháp kỹ thuật

• • Tìm vật liệu thay thế, tránh dùng vật liệu chứa bụi phổi silic
  • Sản xuất trong chu trình kín, có hệ thống hút gió tại chỗ để tránh bụi bay tung lên
  • Xây dựng hệ thống thông khí, thoáng gió, che đậy những loại máy móc phát sinh bụi
  • Cơ giới hóa sản xuất, không làm việc gắng sức, hô hấp tăng lên làm bụi xâm nhập vào phổi tăng

Tổng Kết

• Bệnh xảy ra do hít phải bụi có chứa silic ở trong môi trường lao động trong nhiều năm
• Sử dụng các biện bảo vệ an toàn cơ thể tốt nhất trong khi làm việc
• Trong quá trình làm việc nếu gặp các biểu hiện khó thở ở hai bên phổi cần phải đi điều trị để được chữa khỏi

Bài viết liên quan:

• Các hỗn hợp khí – Gây ô nhiễm môi trường không khí
• Bụi mịn PM2.5 – Làm gì để bảo vệ sức khỏe hạn chế tác động ô nhiễm không khí
• Bụi xi măng và hướng giải quyết
• Phòng chống dịch cúm trong môi trường công nghiệp
• Khẩu trang chống bụi – Những điều cần biết khi môi trường ô nhiễm